Thị phần đóng tàu của Trung Quốc giảm 20% trong bối cảnh lo ngại về phí cảng biển của USTR
-
Thị phần đóng tàu của Trung Quốc sụt giảm mạnh trong nửa đầu năm 2025, một phần do lo ngại về phí cảng biển mới của Mỹ, theo báo cáo từ BIMCO.
Theo báo cáo mới nhất từ BIMCO, hiệp hội vận tải biển lớn nhất thế giới, thị phần của các nhà máy đóng tàu Trung Quốc đã giảm từ 72% xuống còn 52% trong nửa đầu năm 2025, trong bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại về tác động của các khoản phí cảng biển do Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) áp đặt lên các tàu Trung Quốc.
BIMCO cho biết, các khoản phí cảng biển của USTR, dự kiến có hiệu lực vào tháng 10 năm 2025, sẽ tác động đến cả các chủ tàu và nhà khai thác của Trung Quốc, cũng như các tàu được đóng tại Trung Quốc.Các tàu nhỏ hơn được đóng tại Trung Quốc sẽ được miễn phí, tùy thuộc vào các tiêu chí theo ngành cụ thể, cùng với các miễn trừ cho các chuyến đi chặng ngắn.
Trong nửa đầu năm 2025, hoạt động ký hợp đồng đóng tàu mới trên toàn cầu tính theo Tổng dung tích đã quy đổi (CGT) đã giảm 54% so với cùng kỳ năm trước. Việc ký hợp đồng đã chậm lại đáng kể đối với các loại tàu chở hàng rời, tàu chở dầu và tàu chở khí trong bối cảnh giá cước vận tải yếu hơn. Tàu container và tàu du lịch là những phân khúc lớn duy nhất có sự mở rộng trong việc ký hợp đồng.
"Trong nửa đầu năm 2025, thị phần ký hợp đồng đóng tàu mới của Trung Quốc đã giảm xuống còn 52% từ mức 72% trong sáu tháng trước đó. Những lo ngại ngày càng tăng về phí cảng biển của USTR đối với các tàu Trung Quốc tại các cảng của Hoa Kỳ có thể đã góp phần làm giảm việc ký hợp đồng tại Trung Quốc. Xu hướng này càng được khuếch đại bởi sự sụt giảm trong hoạt động ký hợp đồng đóng tàu toàn cầu và sự thay đổi trong các loại tàu được đặt hàng," ông Filipe Gouveia, Giám đốc Phân tích Vận tải biển tại BIMCO, cho biết.
Trung Quốc giữ vị trí hàng đầu trong ngành đóng tàu toàn cầu, chỉ vắng mặt trong phân khúc tàu du lịch. Năm 2024, tàu chở khí là phân khúc duy nhất mà Trung Quốc đứng thứ hai sau Hàn Quốc.
Tuy nhiên, tính đến thời điểm này của năm nay, Hàn Quốc cũng đã vượt qua Trung Quốc trong lĩnh vực đóng tàu chở dầu thô.
"Ngay cả khi các chủ tàu cố gắng tránh đặt hàng tại Trung Quốc do phí của USTR, năng lực đóng tàu sẵn có bên ngoài quốc gia này vẫn có hạn. Do đó, nếu hoạt động ký hợp đồng đóng tàu toàn cầu không giảm đáng kể trong đầu năm, thị phần của Trung Quốc có thể đã lớn hơn," ông Gouveia nói thêm.
Sự hạn chế về năng lực đóng tàu đã dẫn đến một sổ đặt hàng lớn với thời gian giao hàng dài, đặc biệt là đối với các tàu lớn hơn và đối với các loại tàu container, tàu chở khí và tàu du lịch. Trong số các hợp đồng được ký trong năm nay, 31% dự kiến sẽ được giao vào năm 2027, 38% vào năm 2028 và 23% sau đó.
Hàn Quốc và Nhật Bản là hai quốc gia đóng tàu lớn thứ hai và thứ ba, tuy nhiên họ phải đối mặt với những thách thức trong việc mở rộng năng lực sản xuất. Cả hai quốc gia đều đang trải qua tình trạng thiếu hụt lao động do dân số giảm. Điều này đã dẫn đến chi phí lao động cao hơn, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của họ.
“Vị thế thống trị của Trung Quốc trong ngành đóng tàu khó có thể thay đổi đáng kể trong thời gian tới, nhưng quốc gia này có thể phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng trong trung hạn. Các quốc gia như Philippines và Việt Nam, vốn đã là những nhà sản xuất quy mô nhỏ các loại tàu chở hàng rời và tàu chở dầu, có thể tăng cường sản lượng của mình nhờ vào chi phí lao động thấp.”
“Trong khi đó, mặc dù Hoa Kỳ và Ấn Độ hiện có năng lực đóng tàu hạn chế, cả hai chính phủ đều đang tích cực làm việc để tăng cường các ngành công nghiệp trong nước của họ. Tuy nhiên, ngay cả khi họ thành công, họ cũng sẽ cần thời gian để mở rộng quy mô sản xuất,” ông Gouveia kết luận.
