Thặng Dư Thương Mại Trung Quốc Lần Đầu Vượt Mốc 1 Nghìn Tỷ USD

[Họ và tên]

Thặng dư thương mại của Trung Quốc đã lập kỷ lục mới, vượt mốc 1 nghìn tỷ USD trong 11 tháng đầu năm. Dữ liệu cho thấy các nhà sản xuất đang tích cực chuyển hướng xuất khẩu sang châu Âu, Úc và Đông Nam Á để né tránh hàng rào thuế quan từ Hoa Kỳ.
Thặng dư thương mại của Trung Quốc đã vượt mốc 1 nghìn tỷ USD lần đầu tiên trong lịch sử, một cột mốc phản ánh sự chuyển dịch chiến lược của các nhà sản xuất nước này nhằm né tránh các mức thuế quan dưới thời Tổng thống Donald Trump. Trong tháng 11, trong khi các lô hàng đến các thị trường phi Mỹ (non-U.S. markets) tăng vọt, thì xuất khẩu sang Hoa Kỳ lại ghi nhận mức sụt giảm nghiêm trọng, giảm gần một phần ba so với cùng kỳ năm trước.

Sự sụt giảm xuất khẩu sang Mỹ diễn ra bất chấp thông tin hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã đồng ý giảm quy mô một số mức thuế và các biện pháp khác sau cuộc gặp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào ngày 30/10.

Nhận định về bức tranh thương mại này, bà Zichun Huang, chuyên gia kinh tế về Trung Quốc tại Capital Economics, cho biết: “Việc cắt giảm thuế quan được thống nhất theo thỏa thuận đình chiến thương mại Mỹ-Trung đã không giúp nâng cao lượng hàng xuất khẩu sang Mỹ vào tháng trước, nhưng tăng trưởng xuất khẩu chung vẫn phục hồi. Chúng tôi kỳ vọng xuất khẩu của Trung Quốc sẽ duy trì khả năng phục hồi, với việc quốc gia này tiếp tục giành thêm thị phần toàn cầu vào năm tới.”
Bà Huang nhấn mạnh thêm: “Vai trò của việc định tuyến lại thương mại trong việc bù đắp lực cản từ thuế quan của Mỹ dường như vẫn đang gia tăng.”
Các Con Số Biết Nói

Dữ liệu hải quan công bố hôm thứ Hai cho thấy, tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng 5,9% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 11, đảo ngược đà giảm 1,1% của tháng 10 và vượt xa mức dự báo 3,8% trong cuộc thăm dò của Reuters. Nhập khẩu cũng tăng 1,9%, so với mức tăng nhẹ 1,0% trong tháng 10.
Thặng dư thương mại trong tháng 11 đạt 111,68 tỷ USD, mức cao nhất kể từ tháng 6 và tăng mạnh so với con số 90,07 tỷ USD của tháng trước. Tính chung 11 tháng, thặng dư thương mại đã lần đầu tiên vượt ngưỡng 1 nghìn tỷ USD.
Chiến Lược Đa Dạng Hóa Thị Trường

Trung Quốc đã đẩy mạnh nỗ lực đa dạng hóa thị trường xuất khẩu kể từ khi ông Trump thắng cử vào tháng 11 năm 2024, theo đuổi quan hệ thương mại chặt chẽ hơn với Đông Nam Á và Liên minh Châu Âu (EU). Đồng thời, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng tận dụng dấu ấn toàn cầu để thiết lập các trung tâm sản xuất mới nhằm hưởng mức thuế thấp hơn.

Sự phân hóa thị trường thể hiện rất rõ nét trong tháng 11:

• Xuất khẩu sang Hoa Kỳ: Giảm 29% so với cùng kỳ.

• Xuất khẩu sang EU: Tăng 14,8%.

• Xuất khẩu sang Úc: Tăng vọt 35,8%.

• Xuất khẩu sang Đông Nam Á: Tăng 8,2%.

Hiện tại, mức thuế trung bình của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc đứng ở mức 47,5%, cao hơn nhiều so với ngưỡng 40% mà các nhà kinh tế cho rằng sẽ làm xói mòn biên lợi nhuận của các nhà xuất khẩu Trung Quốc.

Ông Dan Wang, Giám đốc phụ trách Trung Quốc tại Eurasia Group, nhận định về động lực xuất khẩu: “Máy móc điện tử và chất bán dẫn dường như là chìa khóa (cho mức xuất khẩu cao hơn). Có sự thiếu hụt các loại chip cấp thấp và thiết bị điện tử khác, đồng nghĩa với việc giá cả tăng vọt, và các công ty Trung Quốc vươn ra toàn cầu đã và đang nhập khẩu tất cả các loại máy móc và đầu vào khác từ Trung Quốc.”
Triển Vọng Chính Sách và Nhu Cầu Nội Địa

Đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc đã mạnh lên vào thứ Hai nhờ dữ liệu xuất khẩu tốt hơn mong đợi. Giới đầu tư hiện đang chờ đợi các tín hiệu chính sách từ các cuộc họp quan trọng cuối năm, đặc biệt là Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương sắp tới.

Bộ Chính trị Trung Quốc hôm thứ Hai đã cam kết thực hiện các bước để mở rộng nhu cầu trong nước, một sự chuyển dịch mà các nhà phân tích cho là rất quan trọng để giảm sự phụ thuộc vào xuất khẩu của nền kinh tế trị giá 19 nghìn tỷ USD này.

Về mặt hàng hóa, xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc đã tăng 26,5% so với tháng trước trong tháng 11. Nhập khẩu đậu nành cũng đang hướng tới năm tốt nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên, nhập khẩu đồng chưa gia công lại giảm, phản ánh nhu cầu nội địa vẫn còn yếu do sự suy thoái kéo dài của thị trường bất động sản.

Kết luận về thách thức tái cân bằng nền kinh tế, ông Lynn Song, Kinh tế trưởng khu vực Đại Trung Hoa của ING, cho biết: “Việc xoay trục của Trung Quốc nhằm thiết lập nhu cầu trong nước như một động lực tăng trưởng chính sẽ cần thời gian, nhưng điều cần thiết là Trung Quốc phải chuyển sang giai đoạn tiếp theo trong quá trình phát triển kinh tế của mình.”