Diễn đàn Hàng hải Toàn cầu công bố báo cáo quan trọng về tiến trình khử cacbon trong vận tải biển

[Zozo]

Diễn đàn Hàng hải Toàn cầu (Global Maritime Forum) vừa công bố báo cáo "Getting to Zero Coalition Action Framework" phiên bản năm 2025 vào ngày 7 tháng 5 vừa qua. Báo cáo này là một công cụ được phát triển nhằm đánh giá và ghi nhận các hành động tập thể của các thành viên trong Liên minh "Getting to Zero" hướng tới mục tiêu khử cacbon cho ngành vận tải biển. Khung hành động này nhằm mục đích tăng cường tính minh bạch, thể hiện vai trò lãnh đạo của Liên minh, thúc đẩy trách nhiệm giải trình tập thể và truyền cảm hứng cho các công ty về những hành động cần thực hiện. Báo cáo này không chỉ là một tiêu chuẩn cho các thành viên mà còn là một nguồn tài liệu tham khảo năng động cho các tổ chức khác trong việc thúc đẩy chiến lược giảm phát thải khí nhà kính (GHG) của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO).

Phạm vi và phương pháp đánh giá
Báo cáo đánh giá các hành động mà các thành viên đang thực hiện để hỗ trợ tham vọng chung của Liên minh. Phạm vi của báo cáo bao gồm tất cả các thành viên ngành của Liên minh "Getting to Zero", với 76 tổ chức thành viên đã gửi thông tin phản hồi.
Để đạt được mục tiêu khử cacbon hoàn toàn vào năm 2050, việc sử dụng nhiên liệu không phát thải có khả năng mở rộng (SZEFs) là điều kiện tiên quyết, với mục tiêu ít nhất 5% tổng năng lượng sử dụng trong ngành vận tải biển đến từ SZEFs vào năm 2030. Khung hành động được phát triển dựa trên nghiên cứu trước đây và bao gồm 26 hành động cụ thể được đánh giá thông qua một hệ thống xếp hạng theo từng cấp độ hoàn thành.
Các lĩnh vực hành động
Báo cáo đã xác định 26 lĩnh vực hành động, trong đó 25 lĩnh vực được chấm điểm cho từng tổ chức phản hồi và từng phân khúc của chuỗi giá trị. Các hành động được phân loại theo các chủ đề chính bao gồm:

1. Tạo điều kiện thuận lợi (điểm trung bình: 58%)
   Bao gồm các hành động:

• Mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính (GHG) (không chấm điểm)
• Hoạch định chuyển đổi (32%)
• Báo cáo tiến độ (63%)
• Tham gia chính sách của IMO (47%)
• Tham gia chính sách quốc gia hoặc khu vực (49%)
• Các quy tắc và hướng dẫn của các tổ chức phân cấp (42%)

2. Ưu đãi và tạo lập thị trường (điểm trung bình: 42%)
   Bao gồm các hành động:

• Minh bạch trong tài chính tàu biển (67%)
• Minh bạch trong hoạt động vận tải biển (45%)
  -Ưu đãi của cảng (57%)
• Khoản vay xanh (17%)
• Kết nối cung cầu nhiên liệu không phát thải (23%)

3. Những người đi đầu và phát triển thị trường ngách (điểm trung bình: 24%)
   Bao gồm các hành động:

• Hệ thống "Book and Claim" (ghi nhận và yêu cầu) (20%)
• Thương mại hóa dịch vụ vận tải biển không phát thải (6%)
• Mua sắm dịch vụ vận tải biển không phát thải (20%)
• Các dự án thí điểm và trình diễn (56%)
• Hành lang xanh (16%)

4. Đầu tư chuyển đổi (điểm trung bình: 23%)
   Bao gồm các hành động:

• Nâng cao năng lực cho thuyền viên (20%)
• Cơ sở hạ tầng không phát thải (37%)
• Động cơ và đóng tàu không phát thải (33%)
• Trang bị thêm các giải pháp không phát thải (8%)
• Tài chính không phát thải (17%)

5. Triển khai vận tải biển không phát thải (điểm trung bình: 26%)
   Bao gồm các hành động:

• Các cơ sở sản xuất nhiên liệu không phát thải (54%)
• Sản xuất nhiên liệu ở các nước đang phát triển (21%)
• Cung cấp nhiên liệu cho ngành hàng hải (8%)
• Tiếp nhận nhiên liệu không phát thải (19%)
• Đặt hàng và triển khai tàu không phát thải (27%)
  Nhìn chung, các thành viên Liên minh đang đối mặt với những thách thức chung của ngành, bao gồm sự không chắc chắn về các biện pháp trung hạn của IMO, khả năng cạnh tranh của các lộ trình nhiên liệu và việc kết nối cung cầu tương lai cho các giải pháp không phát thải.
  Khuyến nghị

Báo cáo đưa ra các khuyến nghị cho cả ngành công nghiệp và các nhà hoạch định chính sách:

• Đối với ngành hàng hải: Ưu tiên lập kế hoạch chuyển đổi dài hạn (sau năm 2035), chia sẻ kiến thức và thực tiễn tốt nhất, tham gia vào các thỏa thuận thương mại đổi mới để chia sẻ chi phí và rủi ro, và vận động các ưu đãi chính sách quốc gia và quốc tế.
• Đối với các nhà hoạch định chính sách: Tăng cường quy định quốc tế với các biện pháp đáng tin cậy để mở rộng quy mô vận tải biển không phát thải, thực hiện các ưu đãi quốc gia và đầu tư cơ sở hạ tầng, đồng thời phát triển chiến lược hydro quốc gia.

Kết luận
Mặc dù còn nhiều thách thức và tiến độ ở một số lĩnh vực còn chậm, báo cáo cho thấy các thành viên của Liên minh "Getting to Zero" đang thể hiện vai trò lãnh đạo trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang vận tải biển không phát thải. Những nỗ lực đáng chú ý nhất là trong việc tạo điều kiện thuận lợi và một số thành viên đã có những bước tiến trong việc phát triển và triển khai các tài sản không phát thải. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nỗ lực hơn nữa, đặc biệt là trong việc phát triển các thị trường ngách và đảm bảo các cam kết chiến lược để vượt qua sự không chắc chắn về chính sách và kinh tế.