Công nghệ Blockchain đang được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, và logistics là một trong những lĩnh vực có thể hưởng lợi rất lớn từ công nghệ này. Blockchain, với khả năng cung cấp hệ thống lưu trữ dữ liệu minh bạch, an toàn và không thể thay đổi, có thể giải quyết nhiều vấn đề trong việc quản lý dữ liệu logistics, từ việc theo dõi hàng hóa đến xác minh thông tin về các giao dịch.
Dưới đây là những ứng dụng chính của công nghệ Blockchain trong quản lý dữ liệu Logistics:
1.Cải thiện sự minh bạch và theo dõi hàng hóa
Giám sát quá trình vận chuyển: Blockchain cung cấp một sổ cái phân tán nơi mỗi giao dịch hoặc sự kiện liên quan đến hàng hóa (như khi hàng được đóng gói, chuyển giao giữa các kho, lên tàu, v.v.) đều được ghi lại và xác nhận. Điều này giúp tất cả các bên liên quan có thể theo dõi và truy xuất thông tin về trạng thái của hàng hóa ở mọi thời điểm.
Truy xuất nguồn gốc: Blockchain giúp các công ty và khách hàng xác định nguồn gốc của hàng hóa một cách chính xác, từ nhà sản xuất, nhà cung cấp đến điểm bán. Điều này rất quan trọng đối với các sản phẩm yêu cầu chứng minh nguồn gốc rõ ràng như thực phẩm, dược phẩm, hoặc hàng hóa có giá trị cao.
2.Xác thực và bảo mật dữ liệu
Chống giả mạo thông tin: Blockchain sử dụng cơ chế mã hóa và tính bất biến (immutability) của các khối dữ liệu, giúp ngăn chặn việc giả mạo thông tin. Mọi thay đổi trong dữ liệu sẽ được ghi nhận và có thể truy vết, do đó giảm thiểu rủi ro gian lận và đảm bảo dữ liệu trong hệ thống luôn chính xác.
Quản lý hợp đồng thông minh (Smart Contracts): Hợp đồng thông minh trên blockchain có thể tự động thực hiện khi các điều kiện trong hợp đồng được đáp ứng (ví dụ: thanh toán tự động khi hàng hóa được giao). Điều này không chỉ giúp giảm thiểu sai sót mà còn nâng cao tính bảo mật và minh bạch của giao dịch.
3.Tối ưu hóa chuỗi cung ứng
Đảm bảo tính liên kết giữa các đối tác: Trong chuỗi cung ứng, các bên thường cần phối hợp với nhiều đối tác khác nhau. Blockchain giúp kết nối các bên liên quan (nhà cung cấp, nhà sản xuất, đơn vị vận chuyển, nhà phân phối) thông qua một hệ thống dữ liệu chia sẻ duy nhất. Điều này làm giảm sự phụ thuộc vào hệ thống trung gian và đảm bảo tính nhất quán trong quản lý chuỗi cung ứng.
Giảm thiểu rủi ro và sự gián đoạn: Blockchain cho phép tất cả các giao dịch và quá trình trong chuỗi cung ứng được ghi lại trong thời gian thực. Điều này giúp phát hiện kịp thời các vấn đề như lỗi hệ thống, chậm trễ trong vận chuyển hoặc sự cố liên quan đến hàng hóa.
4.Giảm thiểu chi phí và thủ tục hành chính
Tự động hóa thủ tục hành chính: Blockchain có thể giúp tự động hóa và tối giản các thủ tục như thanh toán, chứng từ giao hàng, bảo hiểm và các chứng chỉ khác. Khi các giao dịch được ghi lại trên blockchain, các bên liên quan không cần phải thao tác thủ công với các chứng từ giấy tờ, từ đó tiết kiệm chi phí và thời gian.
Chuyển giao tài sản hiệu quả: Blockchain có thể được sử dụng để chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa (ví dụ: container, phương tiện vận chuyển) thông qua các giao dịch token hóa, giúp giảm thiểu các chi phí liên quan đến việc quản lý tài sản vật lý.
5.Tăng cường hiệu quả trong xử lý thanh toán
Thanh toán xuyên biên giới nhanh chóng: Blockchain có thể giúp rút ngắn thời gian thanh toán quốc tế, giảm thiểu chi phí chuyển tiền, đặc biệt là trong các giao dịch xuyên biên giới, do loại bỏ các ngân hàng trung gian hoặc hệ thống thanh toán truyền thống.
Chứng từ thanh toán và hóa đơn: Các hợp đồng và hóa đơn có thể được quản lý thông qua blockchain, nơi các chứng từ được tạo ra, xác thực và lưu trữ một cách an toàn. Điều này giúp giảm thiểu việc mất mát hoặc giả mạo tài liệu, đồng thời tối ưu hóa các quy trình thanh toán.
6.Quản lý bảo hiểm logistics
Quản lý hợp đồng bảo hiểm thông minh: Hợp đồng bảo hiểm trong logistics có thể được tự động hóa với sự trợ giúp của blockchain. Khi hàng hóa bị hư hỏng hoặc mất mát, blockchain có thể kích hoạt hợp đồng bảo hiểm mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba, giúp giảm thời gian và chi phí liên quan đến việc yêu cầu bồi thường.
Quản lý rủi ro: Blockchain giúp các bên liên quan theo dõi và chia sẻ dữ liệu liên quan đến hàng hóa một cách chính xác và an toàn. Điều này giúp các công ty bảo hiểm và các nhà cung cấp dịch vụ vận tải đánh giá rủi ro chính xác hơn và tính toán bảo hiểm hiệu quả hơn.
7.Cải thiện quy trình chứng nhận và kiểm tra chất lượng
Kiểm tra chất lượng sản phẩm: Blockchain có thể được sử dụng để lưu trữ thông tin về quy trình sản xuất, kiểm tra chất lượng, và bảo trì của các sản phẩm. Khi hàng hóa đi qua các điểm kiểm tra khác nhau trong chuỗi cung ứng, các dữ liệu này sẽ được ghi lại và lưu trữ trên blockchain, giúp dễ dàng truy vết quá trình kiểm tra chất lượng.
Giảm thiểu lỗi trong kiểm tra và kiểm định: Việc lưu trữ các báo cáo kiểm tra và chứng chỉ kiểm định trên blockchain giúp giảm thiểu sai sót và tăng độ tin cậy trong việc xác nhận chất lượng hàng hóa.
8.Giảm thiểu sự gian lận và tăng cường sự tin cậy
Ngăn chặn giả mạo tài liệu: Các tài liệu liên quan đến vận chuyển, hóa đơn, chứng từ có thể bị giả mạo hoặc chỉnh sửa. Blockchain cung cấp một nền tảng an toàn giúp mọi thông tin đều được bảo vệ và không thể thay đổi mà không có sự đồng thuận từ các bên liên quan.
Xây dựng niềm tin giữa các đối tác: Vì tất cả các giao dịch trên blockchain đều được ghi lại và xác minh công khai, các bên liên quan trong chuỗi cung ứng có thể dễ dàng xác minh các thông tin và giao dịch, tăng cường sự tin tưởng trong mối quan hệ hợp tác.
9.Tối ưu hóa quy trình phân phối
Quản lý lưu thông hàng hóa: Blockchain giúp ghi lại quá trình phân phối và lưu thông hàng hóa từ các điểm sản xuất đến điểm tiêu thụ, giúp các công ty vận tải tối ưu hóa tuyến đường, giảm thiểu chi phí nhiên liệu và tăng hiệu quả vận hành.
Tự động hóa các quy trình xuất nhập khẩu: Với blockchain, các giấy tờ xuất nhập khẩu, như chứng từ hải quan và vận đơn, có thể được tự động hóa và lưu trữ trên blockchain, giảm thiểu các sai sót và tăng tốc quá trình thông quan.