Phân biệt mô hình dịch vụ Logistics 1PL – 2PL – 3PL – 4PL – 5PL?



  • Chắc hẳn nhiều bạn sinh viên đã nắm rõ khái niệm về ngành Logistics nhưng đối với các mô hình dịch vụ Logistics hiện nay như 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL các bạn vẫn còn chưa thực sự hiểu đúng về từng chức năng và quy trình vận hành của chúng.

    Tại Việt Nam, mô hình dịch vụ logistics 1PL, 2PL và 3PL được biết đến rộng rãi nhưng riêng 4PL và 5PL vẫn còn xa lạ với các doanh nghiệp. Để giúp các bạn có góc nhìn “đơn giản” về các mô hình dịch vụ Logistics, mời bạn đọc qua bài viết bên dưới và một ví dụ mô tả về hoạt động của Nông trại rau củ tại Đà Lạt cho từng loại mô hình của VILAS nhé!

    1PL ( First Party Logistics – Logistics tự cấp)
    Tất cả hoạt động logistics đều do chính doanh nghiệp tự tổ chức và thực hiện để từ việc sở hữu hàng hóa, lưu trữ và quản lý kho hàng, xử lý đơn hàng, đóng gói đến việc vận chuyển, giao hàng. Trong mô hình 1PL, doanh nghiệp phải tự mình đầu tư các trang thiết bị, công cụ như phương tiện vận tải, nhà xưởng, thiết bị bốc dỡ, sắp xếp,… cũng như đào tạo kỹ năng, chuyên môn cho nhân sự vận hành.

    Một ví dụ đơn giản về 1PL: Một nông trại tại Đà Lạt tự mình trồng rau củ, sơ chế, đóng gói, xử lý đơn hàng và trực tiếp vận chuyển đến các chợ nông sản hoặc cửa hàng tạp hóa.

    2PL (Second Party Logistics – Cung cấp dịch vụ Logistics bên thứ hai)
    2PL là hình thức thuê dịch vụ đơn lẻ từ một nhà cung cấp dịch vụ (bên thứ 2) mà ở đó, bên thứ 2 này chỉ đảm nhận một trong các loại hình dịch vụ như kho bãi hay vận chuyển, làm thủ tục hải quan,… và không chịu trách nhiệm về các hoạt động khác.

    Cùng một nông trại trồng rau củ tại Đà Lạt như thế, họ sẽ thuê một công ty dịch vụ (2PL) để vận chuyển hàng hóa đến các chợ và siêu thị trên cả nước. Điều này giúp cho họ không những đảm bảo thời gian giao hàng đến đối tác mà còn tối ưu được chi phí cho việc giao hàng.

    3PL (Third Party Logistics – Cung cấp dịch vụ Logistics bên thứ ba)
    3PL là mô hình bao gồm một chuỗi dịch vụ có tính kết nối với nhau để thay doanh nghiệp quản lý gần như toàn bộ các hoạt động vận hành. Các dịch vụ bao gồm luân chuyển, tồn trữ hàng hoá, xử lý thông tin, thông quan xuất nhập khẩu, giao hàng,…

    Lấy ví dụ từ nông trại rau củ ở Đà Lạt, nhà cung cấp 3PL sẽ chịu trách nhiệm đóng gói, bảo quản cà chua trong các thùng giấy, và sau đó vận chuyển từ nông trại đến cửa hàng tạp hóa hoặc siêu thị trên khắp địa bàn cả nước. Bên cạnh đó, nhà cung cấp dịch vụ 3PL sẽ đảm bảo cả về mặt chất lượng, số lượng, thời gian giao hàng của rau củ cho cả bên A (nông trại) và bên B (khách hàng). Việc của nông trại chỉ phải là sản xuất đúng số lượng mà thôi!

    4PL (Fourth Party Logistics – Logistics chuỗi phân phối)
    4PL (Fourth Party Logistics) – Logistics chuỗi phân phối hay nhà cung cấp Logistics chủ đạo.

    4PL là mô hình được phát triển trên nền tảng của mô hình 3PL. Công ty cung cấp dịch vụ 4PL sẽ quản lý các hoạt động logistics cũng như các hoạt động trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, nhà cung cấp 4Pl sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quản lý về chiến lược về chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp.

    Trong ví dụ về nông trại rau củ ở trên, nông trại sẽ được công ty dịch vụ 4PL tư vấn thiết kế chuỗi cung ứng từ vườn ra thị trường thế nào cho tốt, lập kế hoạch đầu ra đầu vào và khi có đơn hàng các 3PL trong hệ thống sẽ lo vận chuyển bảo quản từ vườn tới tận tay khách hàng.

    5PL (5th Party Logistics – Logistics bên thứ năm)
    5PL là một mô hình dịch vụ khá mới hiện nay. Nó kiểm soát tất cả các hoạt động trong một chuỗi cung ứng với việc sử dụng công nghệ thông tin và kết hợp các phương pháp đã được chứng minh của 3PL và 4PL. Nhà điều hành 5PL là nhà cung cấp dịch vụ logistics có kế hoạch tổ chức và thực hiện các giải pháp logistics thay mặt cho các tổ chức thương mại khác. Ngoài ra, nó thương lượng giá với các nhà cung cấp dịch vụ khác, như xe tải, hãng hàng không, v.v.

    5PL là dịch vụ logistics phổ biến và phát triển nhất hiện nay dành cho Thương mại điện tử. Cùng với việc tích hợp và quản lý chuỗi cung ứng, các tổ chức 5PL cung cấp một số dịch vụ có lợi khác, chẳng hạn như tiện ích cuộc gọi hoặc thanh toán trực tuyến cho khách hàng. Với ví dụ về trang trại rau củ và công ty dịch vụ 5PL , nông trại sẽ được gia nhập làm thành viên của mạng cung ứng số, sử dụng Thương mại điện tử để bán hàng, được cung cấp nhiều thông tin từ tình hình thị trường tới kỹ thuật canh tác, dự báo nhu cầu; có thể bán hàng cho các cá nhân,… thụ hưởng các thành quả của trí tuệ nhân tạo,…